Perstablo reageert positief op testperiode met slimme camera die leeftijdscontrole vergemakkelijkt
April 20, 2023
Na twee weken komt er een einde aan het proefproject van Perstablo, de beroepsfederatie voor perswinkels in Vlaanderen. Twee weken lang werd een slimme camera getest in perswinkel De Koerant in Berchem die de leeftijd verifieerde van klanten die tabak, alcohol of gokspelen wilden kopen. Na een grondige evaluatie is de balans positief, zowel voor klanten als voor de uitbater van de winkel. “Na verloop van tijd was het systeem ingeburgerd en vonden klanten het normaal dat er een controle werd doorgevoerd.”
Perswinkels zijn winkels waar veel producten verkocht worden waar een minimumleeftijd op staat, denk aan alcohol, tabak en gokspelen. Wil een klant zo een product kopen maar twijfelt de uitbater of de klant meerderjarig is, dan moet een ID-controle gedaan worden. In de meeste gevallen verloopt dat vlot maar dat is niet altijd het geval. Zeker in een stedelijke context kan het vragen naar een ID-kaart leiden tot verbaal geweld en, soms zelfs, fysieke bedreigingen.
Om die reden lanceerde Perstablo een proefproject met een slimme camera in perswinkel De Koerant in Berchem (Antwerpen). Wil een klant een dergelijk product kopen, dan moest die voor een camera staan. De camera scande het gezicht en kon op basis van artificiële intelligentie nagaan of de klant ouder of jonger was dan 25. Indien jonger, dan werd de ID-kaart gecontroleerd.
Reactie klanten
Algemeen kunnen we stellen dat zowat alle klanten positief reageerden op de controle van de leeftijd. Een kleine minderheid toonde bezwaar, en dat bleken dan vooral jongeren te zijn die niet de correcte leeftijd bleken te hebben of niet in het bezit waren van een ID-kaart.
“In het begin vonden mensen het vooral ludiek. Dat zorgde ervoor dat de drempel om op deze manier te controle ook erg laag werd. Maar tegelijk merkte je dat er ook heel wat enthousiasme was onder de mensen dat er gezocht wordt naar nieuwe manieren om die leeftijd te controleren. Na verloop van tijd werd het toestel onderdeel van de winkel en kende men het toestel. Klanten vonden het vanzelfsprekend dat ze eerst gecontroleerd werden.” – Erik Van Olmen, uitbater De Koerant.
Afschrikeffect
Bij aanvang van dit proefproject was Perstablo erg benieuwd naar het effect dat het toestel zou hebben op minderjarigen. Zou dit een afschrikmiddel kunnen zijn? Dat bleek ook het geval. Hoewel de proefperiode slechts twee weken liep, was er een duidelijke evolutie waar te nemen. Zo waren er tijdens de tweede helft van de proefperiode opmerkelijk minder jongeren die hun kans waagden om producten te kopen voor volwassenen.
“Het gebruik van het toestel ging al snel de ronde in de buurt. Dat merkten we aan de vele nieuwsgierigen die eens een kijkje kwamen nemen. Ook jongeren zullen het dus opgepikt hebben en dat merkten we in de winkel. Ondanks de Paasvakantie, zagen we een daling van het aantal jongeren die langskwamen voor tabaks- en nicotineproducten, alcohol of gokspelen.” – Erik Van Olmen, uitbater De Koerant.
Positieve evaluatie
Perstablo evalueert dit project positief en denkt dat deze manier van controle een meerwaarde kan zijn voor de controle van leeftijden. Toch wordt er een kanttekening gemaakt. Zo zal dit toestel niet overal zomaar een meerwaarde zijn. Vooral in stedelijke gebieden lijkt deze camera een nut te hebben, gaan we naar kleinere gemeentes en dorpen, dan lijkt die meerwaarde niet van tel. Vooral de grote hoeveelheid vaste klanten in kleinere dorpen lijkt deze argumentatie te staven. In een stedelijke context heb je naast de vaste klanten, ook een grotere passage van occasionele klanten.
“Deze testperiode heeft ons vooral geleerd dat klanten bereid zijn de controle te ondergaan en dat die controle ook ondersteund wordt. Bovendien, en dat is niet onbelangrijk, is de impact op de winkel minimaal. Klanten hoeven niet langer te wachten en de controle zorgt niet voor extra werk voor de uitbater. Bovendien leert de proefperiode ook dat de computer heel gebruiksvriendelijk is voor klant en uitbater.” – Yannick Gyssens, voorzitter Perstablo.
Of dit toestel nu verspreid wordt onder winkels, dat kan nu nog niet met zekerheid gezegd worden. Het doel van deze test was vooral het idee achter de camera testen en de impact op klant en winkel, eerder dan dit specifieke toestel. Het idee kan alvast positief geëvalueerd worden, bij het toestel zelf stelt Perstablo wel nog enkele vragen.
“Hoewel het toestel bewezen heeft dat het werkt, zijn er een aantal zaken die we niet kunnen negeren. In de eerste plaats is er de kostprijs van +2.500 euro. We kunnen niet verlangen dat winkels die investering zomaar maken. Daarnaast is er de afmeting van het toestel. Niet elke winkel heeft de ruimte om dit op de toonbank te installeren. Als we dit idee verder zetten, dan zullen we de markt onderzoeken en kijken welke toestellen er nog op de markt zijn die misschien beter geschikt zijn voor perswinkels.”- Yannick Gyssens, voorzitter Perstablo.
Perstablo zal de markt nu verder onderzoeken of er alternatieve toestellen te vinden zijn.
